Cattleya - Cát Lan

Ghi lại những điều mới biết Cattleya orchid

(Bài này là thu gom từ những link tìm được qua Google. Xin gửi lời cám ơn và xin phép copy ảnh)

*phần chữ được tô màu       là link có thể click vào để xem liền khỏi tốn công tìm.

Bạn cho chậu Lan đang nở hoa. 
Hai hoa màu vàng cam đã xòe cánh trọn vẹn trông thật đẹp.

Hỏi tên là lan gì .... không biết.

Hỏi trồng làm sao.... dể lắm, dể trồng lắm.. hì.. hì... !!! Chấm dứt thông tin.

Do thiếu hiểu biết về hoa lan nên nhìn hình để tầm tên cho hoa lan y như tìm trẻ đi lạc.

Gặp các link có hình hoa giông giống, ghi lại cách chăm sóc, hồi sau sẽ tính tiếp.

Cattleya Orchid Care - A Quick And Easy Guide một bài viết khá đầy đủ cho người chưa từng trồng Cattleya orchid như tui đây.. hì.. hì..

<<--hoa này của bạn cho, chưa biết tên, để kế bên hoa mượn để tự tin chút xíu khi tạm gọi là Cattleya... và hoa phía bên phải là hoa mượn ở link

ghi chép theo link 

Đây có lẻ là loại Lan dể chăm sóc và giống như những loài hoa khác cần nước, ánh sáng và phân bón.

- TẠO ĐỘ ẨM: Lan Cattleya là loại thực vật biểu sinh (epiphyte) sống trong những khu rừng mưa - nơi có độ ẩm cao. 
Chúng sống bám tựa trên một cây khác và phát triển nhờ vào nguồn dinh dưởng trong không khí --> do đó tạo độ ẩm là cách hỗ trợ tốt cho sự phát triển của Cattleya orchid.

Đặt chậu Cattleya trên một khay chứa nước có để một ít sỏi nhằm không cho đáy chậu tiếp xúc trực tiếp với nước. 

Điều này nhằm tăng độ ẩm xung quanh cây, không làm thúi rể cây và quan trọng là giúp không khí lưu thông tốt.
- TƯỚI NƯỚC: khâu khá quan trọng trong việc chăm sóc Cattleya
Kiểm tra bằng cách dùng cây viết chì hoặc ngón tay vùi sâu vào chất trồng khoảng 2.5cm Thấy khô là cây cần tưới nước, thấy ẩm thì đợi 1 hay 2 ngày sau mới tưới.
> trong thời gian tăng trưởng và ra hoa:  2 tuần một lần.
> thời gian hoa nở: để cho khô nước giữa 2 lần tưới. Điều này hỗ trợ cho việc phát triển và tăng trưởng của các giả hành / pseudobulbs.
*phải chú ý thời điểm nở hoa để quyết định cho cây nghỉ/rest hay không cho nghỉ.
>tưới 1 tuần 1 lần cho cây cần chế độ nghỉ ngơi (cho hoa nở vào mùa Xuân hay mùa Đông)
>> chậu Cattleya phải đảm bảo thoát nước tốt và tránh đặt nơi nguồn tỏa nhiệt hay thông khí
 - CÁCH TƯỚI NƯỚC:
Để chậu Cattleya dưới vòi nước > cho vòi nước chảy vào  trong 30 giây rồi ngưng lại > rồi tiếp tục lặp lại như thế trong 15 phút để cho giả hành nhận & tích trử nước.
* nên để chậu cattleya trong sink cho nước thoát ra ngoài, tránh tưới khi chậu đặt ở khay tạo độ ẩm.
-THỜI GIAN NGHỈ NGƠI / rest CỦA CATTLEYA:
* nếu hoa nở trong mùa Xuân và mùa Đông > cần thời gian 6 đến 8 tuần cho cây nghỉ sau khi hoa tàn: 1 tuần tưới 1 lần và nên giử ánh sáng y như nhau (không thay đổi mức độ nhận ánh sáng)
* nếu hoa nở trong mùa Hè thì không cho cây nghỉ/rest là cần thiết.
- BÓN PHÂN: NPK (20-20-20) 
mỗi tuần 1 lần, liều lượng loãng (The saying is "Weekly, weakly" which means it is good with orchids to dilute the fertilizer to half or one quarter strength and fertilize more often)
- TẠO SỰ THAY ĐỔI NHIỆT ĐỘ ĐỂ KÍCH RA HOA
Cattleya cần có sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm để giúp phát triển và nở hoa (thay đổi ít nhất là 10 độ).

ghi chép theo bài của một tác giả khác viết về Cattleya Orchid

 PHIẾM 

-về cái tên gọi khác của Cattleya:

Hoa lan Cattleya còn được gọi là  “corsage orchid”. Bởi có một thời xưa rồi,  quý bà mặc Corsage Orchid với khổ lớn để tham dự thể dục thể thao trong lễ hội lớn... đó là một loại thời trang thể thao được ưa chuộng vào thời đó (hong biết kiểu cọ có giống hoa Cattleya không mà lại có tên như vậy)

-về cái tên gọi Cattleya:

Một tình cờ, người ta lấy rêu/moss và địa y/lichen trong rừng một cách ngẩu nhiên để chèn cho êm bộ sưu tập muốn đóng gói để gửi từ Brazil đến Anh...

... và William Cattley - một người làm vườn - đã trồng cây lạ phát hiện trong đám chèn ấy 

...vài năm sau, cây lạ ra hoa. Bông hoa tuyệt đẹp này làm rung chuyển cả thế giới .

... và người ta bắt đầu săn như điên các giống Phong lan hoang dã ở Nam Mỹ... có thể nói đây là một kiếp nạn của loài Phong lan hoang dã ở  vùng rừng Nam Mỹ. 

> Cattleya được đặt tên cho hoa lạ coi như để ghi dấu sự cống hiến của Willam Cattley trong việc tìm ra nó... và hoa đó sau này gọi là Cattleya labiata. 
Và đây là hoa tìm ở trang en.wikipedia.org

hình mượn ở link

người ta cho Cattleya labiata sống biểu sinh trên thân cây mọc trong một khu phố, vậy mà chúng tốt thấy mà mê.

hình này mượn ở đây mà không có xin phép 

NHIỆT ĐỘ

55 đến 65°F hay 13 đến 18°C trong đêm mùa Đông và 15°F hay 10°C cho ban ngày

Cho đến hôm nay, người ta vẫn còn coi  nhiệt độ phù hợp cho Cattleya orchid như vạch thời tiết khởi đầu khi nói đến thời tiết thích hợp cho các loại phong lan khác qua cách nói của người trồng lan như: "trồng hoa ... này giống như Cattleya nhưng giảm ánh sáng hơn" hoặc " hoa... này cần nhiệt độ của Cattleya"

VỊ TRÍ

Trong nhà, thích hợp nơi bệ cửa sổ phía Nam, Đông và Tây.

ÁNH SÁNG: trung bình

Càng nhiều càng tốt nhưng đảm bảo không làm cháy lá (sờ vào lá để biết là lá không bị nóng). Sẽ có ánh đỏ trên lá khi lá nhận được đúng mức giới hạn ánh sáng.

- NƯỚC

Vì là thực vật biểu sinh nên Cattleya thích để cho khô giữa 2 kì tưới nước. 

Tránh dư nước.

Nếu trồng Cattleya trong khu vực ẩm ướt thì việc gắn cây Cattleya trên tấm gổ hoặc trên cây trong vườn sẽ tránh được hiện tượng dư nước 

Cũng trong bài này tác giả còn đề cập đến Cattleya lai, sẽ xem lại khi có thời gian.

một bài khác Growing Cattleya Orchids

NHIỆT ĐỘ:

Hầu hết các loài Cattleya hoang dã đều sống trong điều kiện thời tiết chênh lệch giữa ngày và đêm ( nhiệt độ ban ngày khoảng 75° F đến 85° F và ban đêm khoảng 55° F đến 65°/13 đến 18°C). Do đó cây trồng cũng phải tạo điều kiện chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm từ 10 đến 15 độ.

THOÁNG KHÍ:
Cũng như hầu hết các loài phong lan nhiệt đới, Cattleya thích một lượng vừa phải không khí lưu thông để tránh các bệnh về nấm mốc. Một số người đã dùng quạt để tạo luồng gió nhẹ.
ĐỘ ẨM: thích hợp độ ẩm khoảng 50 - 60 %
- hoặc mỗi buổi sáng dùng bình xịt để phun nước cho Cattleya
- hoặc dùng khay chứa nước có trải sỏi giúp cho đáy chậu không chạm vào nước (cách này thích hợp cho việc trồng trong nhà)
ÁNH SÁNG:
Cần ánh sáng, thích hợp với ánh sáng gián tiếp hoặc ánh sáng lốm đốm.
TRỒNG:
-thay chậu: Chỉ trồng lại (repotting) khi chúng lớn vượt mức chứa của chậu. Và trồng lại lúc cây con được từ 1 đến 3 inch = 2.5cm đến 7.5cm.
-chất trồng: .đối với cây trưởng thành thì trộn vỏ thông thô, than, đá trân châu.
.đối với cây con gieo từ hột thì cần vỏ thông tốt.
NƯỚC:
Phải để cho khô giữa hai lần tưới. Mỗi lần tưới ướt đẩm.
PHÂN BÓN:
Phải để khô chất trồng trước khi tưới phân để tránh cháy rể. Mỗi 2tuần tưới 1 lần.

ghi nhận về cây Cattleya (?) đang có

- hoa nở từ 22/9/12 đến 28/10/12 (kể từ ngày đem về nhà này, chứ không biết ngày hoa bắt đầu nở)

-ngày 29/10/12, hoa cuối cùng rụng

chụp hình để khoe  với bạn thì mới hay có chồi mầm mọc ở gốc của nhánh có hoa vừa rụng.

- chất trồng là vỏ dừa cắt nhỏ

http://cattleyaorchidsource.blogspot.com.au/2009/12/cattleya-orchid-species.html  nhiều loại cattleya có hình cho từng loại và ghi chú khá đầy đủ về chủng loại.